Wzgórze Wawelskie jest nieodzowną częścią Krakowa. Wzgórze ma charakter zrębu tektonicznego, wznosi się na wysokość  około 228 metrów.  Na wzgórzu znajdują się dwa zabytkowe zespoły budowlane: Zamek Królewski na Wawelu i Bazylika Archikatedralna świętego Stanisława i świętego Wacława.
   Nie można dokładnie określić kiedy na wzgórzu i jego okolicy pojawiło się osadnictwo. Wawel był prawdopodobnie jednym z ośrodków władzy plemienia Wiślan, których organizacja państwowa powstała na przełomie VIII i IX wieku. W X wieku ziemie Wiślan, i tym samym Kraków, weszły w skład powstającego państwa polskiego. Już w XI wieku na wzgórzu znajdowała się duża liczba obiektów murowanych, także o charakterze rezydencjonalnym. Większy zamek obronny zbudowano na przełomie jedenastego i dwunastego wieku w północno-wschodnim narożniku wzgórza. Było to skutkiem przeniesienia stolicy Polski do Krakowa. W 1000 roku zostało utworzone biskupstwo krakowskie, czego konsekwencją była budowa katedry – siedziby biskupa.
   Zabudowa Wawelu  była na przestrzeni wieków wielokrotnie rozbudowywana i odnawiana. Liczne pożary, grabieże i przemarsze obcych wojsk, połączone z niszczeniem rezydencji, powodowały, iż obiekty na Wawelu wielokrotnie odbudowywano w nowych stylach architektonicznych oraz remontowano ich szatę zewnętrzną, a także przekształcano i zmieniano wygląd i wyposażenie wnętrz.
   Według legendy na Wzgórzu Wawelskim znajduje się  „miejsce mocy” w postaci kamienia mającego rzekomo znajdować się na terenie nieistniejącego już kościoła św. Gereona  zwane Czakramem wawelskim. Faktyczne istnienie miejsca mocy ma wielu zwolenników jak również wielu przeciwników,  jednak pod zamkniętymi drzwiami i ścianą można często spotkać medytujących turystów.

   We wzgórzu Wawelskich znajduje się też jaskinia zwana Smoczą Jamą wiążącą się z legendą o smoku, który zamieszkiwał pod Wawelem. Wejście do jaskini znajduje się na wzgórzu, a wyjście znajduje się u podnóża wzniesienia przy zakolu Wisły obok pomnika Smoka Wawelskiego ziejącego ogniem.
   W 1978 roku Wawel wraz ze Starym Miastem, Kazimierzem i Stradomiem został wpisany na listę światowego dziedzictwa UNESCO.